Örgütün Yüksek Öğrenim Bakanlığı, dün (20 Aralık) tüm üniversitelere gönderdiği talimatla “kadın öğrencilerin eğitim almasını ikinci bir emre kadar” yasaklamıştı.
Uzmanlar, ‘ikinci bir emir’ ifadesinin sadece uluslararası tepkileri yumuşatmak için örgüt tarafından kullanılan bir taktik olduğunu belirtiyor.
Miltanlar, başkent Kabil başta olmak üzere diğer şehirlerde de üniversitelerin önünde toplanan öğrencilerin içeri girmesini engellendi.
Adının açıklanmasını istemeyen bir öğrenci, “Perişan olduk. Her şeyimizi kaybettik.” sözleriyle eğitim haklarının ellerinden zorla alınmasına tepki gösterdi.
Erkek öğrenciler de son talimatın ardından bir kez daha şok olduklarını dile getirdi.
Bir erkek öğrenci, “Bu onların cehaletini, İslam ve insan hakları konusundaki düşük bilgilerini ortaya koyuyor. Durum böyle devam ederse gelecek çok daha kötü olacak. Herkes korkuyor.” sözleriyle hissiyatını dile anlattı.
Özel ve devlet üniversiteleri kış aylarında kısa süreli kapansa da kampüsler genellikle öğrencilere ve personele açık kalıyor.
Kadınların üniversitelerden men edilmesi kararı salı günü geç saatlerde örgütün Yüksek Öğrenim Bakanı Nida Muhammed Nedim tarafından yapılan kısa bir açıklamayla ilan edildi.
Üniversitelere gönderilen söz konusu talimatta, “Bir sonraki emre kadar kadınların eğitimine ara verilmesine ilişkin söz konusu talimatın derhal uygulanması hususunda bilgilendirildiniz” ifadesine yer verildi.
Bazı üniversitelerde erkek öğrenciler, kadın sınıf arkadaşlarının içeri alınmamasına tepki gösterdi. Bazı üniversitelerde gösteriler başladı.
Male students of Nangarhar Faculty of Medicine tore their exam papers and left the exam in solidarity with the women of #Afghanistan
pic.twitter.com/fRlxQ14ZaQ— Homira (@TheHomira) December 21, 2022
ABD öncülüğündeki Batılı güçlerin ülkeden çekilmesinin ardından Ağustos 2021’de yönetimi ele geçiren örgüt, önceki iktidarına göre daha yumuşak bir yönetim vaadine rağmen, uluslararası tepkileri görmezden gelerek kadınların yaşamlarının her alanına yönelik kısıtlamalarını arttırmış durumda.
Taliban’ın kurduğu hükümet, dünyada hiçbir ülke tarafından tanınmış değil. Ancak bazı halkı Müslüman ülke yönetimleri ve Çin, örgütle dolaylı olarak temas halinde.
Washington, kararı “en güçlü ifadelerle” kınadığını açıkladı.
ABD’nin açıklamasında, “Taliban, Afganistan’daki herkesin haklarına saygı göstermedikçe uluslararası toplumun meşru bir üyesi olmayı bekleyemez” ifadesi yer aldı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de ‘kararın Taliban için sonuçları olacağı’ uyarısında bulundu. Ancak mevzubahis sonucun ne olacağına dair detay vermedi.
Extremely sad and distressing to see these girls cry as they are told that they will no longer be able to continue their studies at the university. Stand with these women and girls of Afghanistan against the Taliban. #LetHerLearn pic.twitter.com/GwHfudZA66
— Habib Khan (@HabibKhanT) December 21, 2022
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres de Taliban’ın kararından ötürü “derin bir endişe” içinde olduğunu bildirdi.
Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric, “Genel Sekreter, eğitimin engellenmesinin sadece kadınların ve kız çocuklarının eşit haklarını ihlal etmekle kalmayıp ülkenin geleceği üzerinde yıkıcı bir etkisi olacağını yineliyor” dedi.
Karara tepki gösteren Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Taliban’ın bu adımla ülkenin geleceğini yıkmaya karar verdiğini söyledi.
Konuyu G-7 gündemine taşıyacağını hatırlatan Baerbock, Taliban yetkililerine, “Dünya sizi izliyor.” uyarısında bulundu.
Yüksek öğrenim yasağı, ülke genelinde binlerce kadın ve kız çocuğunun üniversite sınavlarına girmesine izin verilmesinden sadece üç sonra geldi.
Taliban’ın yönetimi ele geçirmesinin ardından üniversiteler cinsiyete göre ayrılmış, sınıflar ve girişler de dahil olmak üzere yeni kurallar uygulamaya zorlanmıştı.
Keza kadın öğrencilere sadece kadın öğretim üyeleri ya da yaşlı erkek hocaların ders vermesine müsaade edilmişti.
Taliban’ın en tepesindeki isim olan Molla Hibatullah Ahundzade ve yakın çevresinin, kız çocukları ve kadınlar için modern eğitime karşı olduğu biliniyor.
